Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 138

136

MÉMENTOS - DROIT ADMINISTRATIF

Le principe souffre exception : est administratif le contrat par lequel un entrepreneur privé contracte avec un autre en vertu d'un mandat, explicite ou implicite,
d'une personne publique et pour le compte de celle-ci. Le titulaire d'une convention
conclue avec une collectivité publique pour la réalisation d'une opération d'aménagement
ne saurait être regardé comme un mandataire de cette collectivité que s'il résulte des
stipulations qui définissent la mission du cocontractant de la collectivité publique ou d'un
ensemble de conditions particulières prévues pour l'exécution de celle-ci, telles que le
maintien de la compétence de la collectivité publique pour décider des actes à prendre
pour la réalisation de l'opération ou la substitution de la collectivité publique à son cocontractant pour engager des actions contre les personnes avec lesquelles celui-ci a conclu
des contrats, que la convention doit être regardée, en partie ou en totalité, comme un
contrat de mandat par lequel la collectivité publique demande seulement à son cocontractant d'agir en son nom et pour son compte, notamment pour conclure les contrats
nécessaires11. Il en est de même en présence d'une personne privée « transparente »
créée par une personne publique. Les contrats conclus entre des personnes privées sont
en principe des contrats de droit privé, « hormis le cas où l'une des parties agit pour le
compte d'une personne publique ou celui dans lequel ils constituent l'accessoire d'un
contrat de droit public »12.
Un contrat entre une personne publique et une personne privée, ou entre deux
personnes privées dont l'une agit au lieu et place d'une personne publique peut ainsi
être administratif. Encore faut-il que l'un des autres critères soit rempli : le contrat
doit apparaître comme un acte de gestion publique à raison soit de ses clauses,
soit de son objet, soit, exceptionnellement, de son régime.

2) Le critère matériel ou alternatif
Ce critère a perdu quantitativement de son importance depuis l'adoption de la loi
MURCEF. Le critère des clauses exorbitantes du droit commun résulte a contrario de
l'arrêt Société des granits porphyroïdes des Vosges13 : est de droit privé le contrat conclu
par une ville pour l'achat de pavés, livrés selon les règles et conditions des contrats
intervenus entre particuliers, c'est-à-dire ne contenant pas de clause exorbitante, selon
l'expression dégagée plus tard. Par l'inclusion dans le contrat de telles clauses, les parties
manifestent leur volonté de se soustraire au droit civil.
Est exorbitante la clause qui, notamment par les prérogatives reconnues à la personne
publique contractante, implique, dans l'intérêt général, qu'il relève du régime exorbitant
des contrats administratifs. De même la clause portant sur des droits et obligations
« étrangers par leur nature à ceux qui sont susceptibles d'être consentis par quiconque
dans le cadre des lois civiles et commerciales »14. La clause exorbitante doit nécessairement s'exercer dans un but l'intérêt général et, soit conférer « à la personne
--
11. T. confl., 11 déc. 2017, Cne de Capbreton : Lebon, p. 416.
12. CE, 30 mai 1975, Sté d'équip. région montpelliéraine : Lebon, p. 326 ; T. confl., 7 juill. 1975, Cne
Agde : Lebon, p. 798 ; CE, 3 juin 2009, Aéroports de Paris : Lebon, p. 216 ; 21 mars 2007, Cne
Boulogne-Billancourt : Lebon, p. 130 ; 8 juill. 2013, Sté d'exploitation des énergies photovoltaïques :
Lebon, p. 371.
13. CE, 31 juill. 1912 : Lebon, p. 909, concl. Blum.
14. T. confl., 13 oct. 2014, SA AXA France IARD : Lebon, p. 471 ; 15 nov. 1999, Cne Bourisp : Lebon,
p. 478 ; CE, sect., 20 oct. 1950, Stein : Lebon, p. 505.



Mémentos LMD - Droit administratif - 15e

Table des matières de la publication Mémentos LMD - Droit administratif - 15e

Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 1
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 2
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 3
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 4
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 5
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 6
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 7
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 8
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 9
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 10
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 11
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 12
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 13
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 14
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 15
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 16
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 17
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 18
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 19
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 20
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 21
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 22
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 23
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 24
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 25
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 26
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 27
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 28
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 29
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 30
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 31
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 32
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 33
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 34
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 35
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 36
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 37
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 38
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 39
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 40
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 41
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 42
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 43
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 44
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 45
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 46
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 47
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 48
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 49
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 50
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 51
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 52
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 53
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 54
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 55
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 56
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 57
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 58
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 59
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 60
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 61
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 62
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 63
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 64
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 65
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 66
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 67
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 68
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 69
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 70
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 71
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 72
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 73
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 74
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 75
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 76
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 77
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 78
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 79
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 80
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 81
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 82
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 83
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 84
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 85
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 86
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 87
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 88
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 89
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 90
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 91
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 92
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 93
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 94
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 95
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 96
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 97
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 98
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 99
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 100
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 101
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 102
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 103
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 104
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 105
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 106
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 107
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 108
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 109
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 110
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 111
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 112
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 113
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 114
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 115
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 116
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 117
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 118
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 119
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 120
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 121
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 122
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 123
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 124
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 125
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 126
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 127
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 128
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 129
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 130
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 131
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 132
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 133
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 134
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 135
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 136
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 137
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 138
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 139
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 140
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 141
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 142
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 143
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 144
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 145
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 146
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 147
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 148
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 149
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 150
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 151
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 152
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 153
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 154
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 155
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 156
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 157
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 158
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 159
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 160
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 161
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 162
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 163
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 164
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 165
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 166
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 167
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 168
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 169
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 170
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 171
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 172
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 173
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 174
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 175
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 176
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 177
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 178
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 179
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 180
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 181
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 182
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 183
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 184
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 185
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 186
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 187
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 188
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 189
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 190
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 191
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 192
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 193
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 194
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 195
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 196
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 197
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 198
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 199
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 200
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 201
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 202
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 203
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 204
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 205
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 206
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 207
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 208
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 209
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 210
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 211
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 212
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 213
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 214
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 215
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 216
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 217
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 218
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 219
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 220
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 221
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 222
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 223
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 224
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 225
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 226
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 227
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 228
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 229
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 230
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 231
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 232
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 233
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 234
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 235
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 236
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 237
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 238
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 239
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 240
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 241
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 242
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 243
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 244
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 245
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 246
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 247
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 248
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 249
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 250
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 251
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 252
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 253
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 254
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 255
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 256
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 257
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 258
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 259
Mémentos LMD - Droit administratif - 15e - 260
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-25765-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22123-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-25952-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22146-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-25872-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-25825-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22126-9
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22134-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22140-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22142-9
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22129-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22143-6
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22236-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22132-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22149-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22157-3
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22145-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22156-6
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22150-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22125-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-23216-6
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22120-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22151-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22141-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22152-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22118-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22138-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22131-3
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22144-3
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22137-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22139-9
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22136-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22127-6
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22121-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22124-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22147-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22130-6
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22158-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22153-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22155-9
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22148-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22119-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22154-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22128-3
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-17554-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-18993-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-06244-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-17539-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-17570-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-19217-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-17563-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-17546-3
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-17564-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-17553-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-17562-3
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-13559-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-09119-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-17576-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-17541-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-09123-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-17252-3
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-17255-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-09309-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-13380-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-13361-6
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-09122-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-13216-9
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-07150-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-09118-3
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-07425-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-09087-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-09104-6
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-07426-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-07424-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-09042-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-07529-9
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-07438-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-06983-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-07133-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-06836-9
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-06818-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-06834-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-06832-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-06826-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-06808-6
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-06758-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-05549-9
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-06226-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/9782-297-06223-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-06145-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-06157-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-05543-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-05555-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-05546-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-05550-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-05534-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-05536-9
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-04718-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-04700-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-04699-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-02463-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-03256-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-03029-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-03143-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-02464-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-01535-6
https://www.nxtbookmedia.com