Systèmes - La décision financière publique -1 - 180

La décision financière publique

de ces supports écrits, nous tenterons de recenser ces symboliques
et d’en proposer une modélisation. Nous constaterons d’abord la
paradoxale discrétion des élus quant au domaine budgétaire et
financier, souvent sacrifié à des considérations plus larges sur les
projets et les actions menées. Puis nous évoquerons les symboliques de souveraineté à l’œuvre dans cette communication institutionnelle : quand ils parlent finances, les élus se donnent à voir
comme agissant efficacement sur le territoire dont ils ont la responsabilité. Les contraintes sont mises entre parenthèses au profit d’un
volontarisme politique exacerbé.

section

1 La discrétion de la communication financière

Dans un contexte où les collectivités communiquent beaucoup
sur les actions qu’elles conduisent (journaux municipaux, sites
internet, interventions des élus dans la presse locale), il est frappant
de constater leur relative discrétion sur le terrain de la décision
financière. Par comparaison avec une rhétorique qui privilégie les
actions engagées (nouvel équipement, nouveau dispositif, nouveau
service…), tout se passe comme si l’univers des finances était
renvoyé au registre ingrat et second des moyens mobilisés pour
parvenir à ces fins. Les collectivités communiquent plus sur ce
qu’elles font, que sur les moyens qu’elles se donnent pour faire ce
qu’elles font.
Illustrons ce point. Sur les 120 pages qu’il contient, le rapport
d’activité proposé par telle métropole en 2009 n’en consacre que 8
au rapport financier : le reste, soit 85 pages, est presque exclusivement centré sur les réalisations effectuées. Le budget d’un département, présenté comme il se doit dans le journal que celui-ci publie
à destination des habitants, sera de même présenté comme enchaînement de « projets qui amélioreront, à court et à moyen terme, la
vie des habitants ». Le journal titre sur « 747 millions d’euros et
des projets pour les habitants de… ». Il propose ensuite une
« revue de détail des principales décisions ». Systématiquement, la
fonction distributive (plus que redistributive) du pouvoir politique
est mise en avant aux dépens de ce que Philippe Braud appelait
joliment sa fonction extractive (mobilisation de ressources, par
exemple via l’impôt) et aux dépens de la fonction d’arbitrage
(projets avortés, choix négatifs, politiques hors de prix…).
180



Systèmes - La décision financière publique -1

Table des matières de la publication Systèmes - La décision financière publique -1

Systèmes - La décision financière publique -1 - 1
Systèmes - La décision financière publique -1 - 2
Systèmes - La décision financière publique -1 - 3
Systèmes - La décision financière publique -1 - 4
Systèmes - La décision financière publique -1 - 5
Systèmes - La décision financière publique -1 - 6
Systèmes - La décision financière publique -1 - 7
Systèmes - La décision financière publique -1 - 8
Systèmes - La décision financière publique -1 - 9
Systèmes - La décision financière publique -1 - 10
Systèmes - La décision financière publique -1 - 11
Systèmes - La décision financière publique -1 - 12
Systèmes - La décision financière publique -1 - 13
Systèmes - La décision financière publique -1 - 14
Systèmes - La décision financière publique -1 - 15
Systèmes - La décision financière publique -1 - 16
Systèmes - La décision financière publique -1 - 17
Systèmes - La décision financière publique -1 - 18
Systèmes - La décision financière publique -1 - 19
Systèmes - La décision financière publique -1 - 20
Systèmes - La décision financière publique -1 - 21
Systèmes - La décision financière publique -1 - 22
Systèmes - La décision financière publique -1 - 23
Systèmes - La décision financière publique -1 - 24
Systèmes - La décision financière publique -1 - 25
Systèmes - La décision financière publique -1 - 26
Systèmes - La décision financière publique -1 - 27
Systèmes - La décision financière publique -1 - 28
Systèmes - La décision financière publique -1 - 29
Systèmes - La décision financière publique -1 - 30
Systèmes - La décision financière publique -1 - 31
Systèmes - La décision financière publique -1 - 32
Systèmes - La décision financière publique -1 - 33
Systèmes - La décision financière publique -1 - 34
Systèmes - La décision financière publique -1 - 35
Systèmes - La décision financière publique -1 - 36
Systèmes - La décision financière publique -1 - 37
Systèmes - La décision financière publique -1 - 38
Systèmes - La décision financière publique -1 - 39
Systèmes - La décision financière publique -1 - 40
Systèmes - La décision financière publique -1 - 41
Systèmes - La décision financière publique -1 - 42
Systèmes - La décision financière publique -1 - 43
Systèmes - La décision financière publique -1 - 44
Systèmes - La décision financière publique -1 - 45
Systèmes - La décision financière publique -1 - 46
Systèmes - La décision financière publique -1 - 47
Systèmes - La décision financière publique -1 - 48
Systèmes - La décision financière publique -1 - 49
Systèmes - La décision financière publique -1 - 50
Systèmes - La décision financière publique -1 - 51
Systèmes - La décision financière publique -1 - 52
Systèmes - La décision financière publique -1 - 53
Systèmes - La décision financière publique -1 - 54
Systèmes - La décision financière publique -1 - 55
Systèmes - La décision financière publique -1 - 56
Systèmes - La décision financière publique -1 - 57
Systèmes - La décision financière publique -1 - 58
Systèmes - La décision financière publique -1 - 59
Systèmes - La décision financière publique -1 - 60
Systèmes - La décision financière publique -1 - 61
Systèmes - La décision financière publique -1 - 62
Systèmes - La décision financière publique -1 - 63
Systèmes - La décision financière publique -1 - 64
Systèmes - La décision financière publique -1 - 65
Systèmes - La décision financière publique -1 - 66
Systèmes - La décision financière publique -1 - 67
Systèmes - La décision financière publique -1 - 68
Systèmes - La décision financière publique -1 - 69
Systèmes - La décision financière publique -1 - 70
Systèmes - La décision financière publique -1 - 71
Systèmes - La décision financière publique -1 - 72
Systèmes - La décision financière publique -1 - 73
Systèmes - La décision financière publique -1 - 74
Systèmes - La décision financière publique -1 - 75
Systèmes - La décision financière publique -1 - 76
Systèmes - La décision financière publique -1 - 77
Systèmes - La décision financière publique -1 - 78
Systèmes - La décision financière publique -1 - 79
Systèmes - La décision financière publique -1 - 80
Systèmes - La décision financière publique -1 - 81
Systèmes - La décision financière publique -1 - 82
Systèmes - La décision financière publique -1 - 83
Systèmes - La décision financière publique -1 - 84
Systèmes - La décision financière publique -1 - 85
Systèmes - La décision financière publique -1 - 86
Systèmes - La décision financière publique -1 - 87
Systèmes - La décision financière publique -1 - 88
Systèmes - La décision financière publique -1 - 89
Systèmes - La décision financière publique -1 - 90
Systèmes - La décision financière publique -1 - 91
Systèmes - La décision financière publique -1 - 92
Systèmes - La décision financière publique -1 - 93
Systèmes - La décision financière publique -1 - 94
Systèmes - La décision financière publique -1 - 95
Systèmes - La décision financière publique -1 - 96
Systèmes - La décision financière publique -1 - 97
Systèmes - La décision financière publique -1 - 98
Systèmes - La décision financière publique -1 - 99
Systèmes - La décision financière publique -1 - 100
Systèmes - La décision financière publique -1 - 101
Systèmes - La décision financière publique -1 - 102
Systèmes - La décision financière publique -1 - 103
Systèmes - La décision financière publique -1 - 104
Systèmes - La décision financière publique -1 - 105
Systèmes - La décision financière publique -1 - 106
Systèmes - La décision financière publique -1 - 107
Systèmes - La décision financière publique -1 - 108
Systèmes - La décision financière publique -1 - 109
Systèmes - La décision financière publique -1 - 110
Systèmes - La décision financière publique -1 - 111
Systèmes - La décision financière publique -1 - 112
Systèmes - La décision financière publique -1 - 113
Systèmes - La décision financière publique -1 - 114
Systèmes - La décision financière publique -1 - 115
Systèmes - La décision financière publique -1 - 116
Systèmes - La décision financière publique -1 - 117
Systèmes - La décision financière publique -1 - 118
Systèmes - La décision financière publique -1 - 119
Systèmes - La décision financière publique -1 - 120
Systèmes - La décision financière publique -1 - 121
Systèmes - La décision financière publique -1 - 122
Systèmes - La décision financière publique -1 - 123
Systèmes - La décision financière publique -1 - 124
Systèmes - La décision financière publique -1 - 125
Systèmes - La décision financière publique -1 - 126
Systèmes - La décision financière publique -1 - 127
Systèmes - La décision financière publique -1 - 128
Systèmes - La décision financière publique -1 - 129
Systèmes - La décision financière publique -1 - 130
Systèmes - La décision financière publique -1 - 131
Systèmes - La décision financière publique -1 - 132
Systèmes - La décision financière publique -1 - 133
Systèmes - La décision financière publique -1 - 134
Systèmes - La décision financière publique -1 - 135
Systèmes - La décision financière publique -1 - 136
Systèmes - La décision financière publique -1 - 137
Systèmes - La décision financière publique -1 - 138
Systèmes - La décision financière publique -1 - 139
Systèmes - La décision financière publique -1 - 140
Systèmes - La décision financière publique -1 - 141
Systèmes - La décision financière publique -1 - 142
Systèmes - La décision financière publique -1 - 143
Systèmes - La décision financière publique -1 - 144
Systèmes - La décision financière publique -1 - 145
Systèmes - La décision financière publique -1 - 146
Systèmes - La décision financière publique -1 - 147
Systèmes - La décision financière publique -1 - 148
Systèmes - La décision financière publique -1 - 149
Systèmes - La décision financière publique -1 - 150
Systèmes - La décision financière publique -1 - 151
Systèmes - La décision financière publique -1 - 152
Systèmes - La décision financière publique -1 - 153
Systèmes - La décision financière publique -1 - 154
Systèmes - La décision financière publique -1 - 155
Systèmes - La décision financière publique -1 - 156
Systèmes - La décision financière publique -1 - 157
Systèmes - La décision financière publique -1 - 158
Systèmes - La décision financière publique -1 - 159
Systèmes - La décision financière publique -1 - 160
Systèmes - La décision financière publique -1 - 161
Systèmes - La décision financière publique -1 - 162
Systèmes - La décision financière publique -1 - 163
Systèmes - La décision financière publique -1 - 164
Systèmes - La décision financière publique -1 - 165
Systèmes - La décision financière publique -1 - 166
Systèmes - La décision financière publique -1 - 167
Systèmes - La décision financière publique -1 - 168
Systèmes - La décision financière publique -1 - 169
Systèmes - La décision financière publique -1 - 170
Systèmes - La décision financière publique -1 - 171
Systèmes - La décision financière publique -1 - 172
Systèmes - La décision financière publique -1 - 173
Systèmes - La décision financière publique -1 - 174
Systèmes - La décision financière publique -1 - 175
Systèmes - La décision financière publique -1 - 176
Systèmes - La décision financière publique -1 - 177
Systèmes - La décision financière publique -1 - 178
Systèmes - La décision financière publique -1 - 179
Systèmes - La décision financière publique -1 - 180
Systèmes - La décision financière publique -1 - 181
Systèmes - La décision financière publique -1 - 182
Systèmes - La décision financière publique -1 - 183
Systèmes - La décision financière publique -1 - 184
Systèmes - La décision financière publique -1 - 185
Systèmes - La décision financière publique -1 - 186
Systèmes - La décision financière publique -1 - 187
Systèmes - La décision financière publique -1 - 188
Systèmes - La décision financière publique -1 - 189
Systèmes - La décision financière publique -1 - 190
Systèmes - La décision financière publique -1 - 191
Systèmes - La décision financière publique -1 - 192
Systèmes - La décision financière publique -1 - 193
Systèmes - La décision financière publique -1 - 194
Systèmes - La décision financière publique -1 - 195
Systèmes - La décision financière publique -1 - 196
Systèmes - La décision financière publique -1 - 197
Systèmes - La décision financière publique -1 - 198
Systèmes - La décision financière publique -1 - 199
Systèmes - La décision financière publique -1 - 200
Systèmes - La décision financière publique -1 - 201
Systèmes - La décision financière publique -1 - 202
Systèmes - La décision financière publique -1 - 203
Systèmes - La décision financière publique -1 - 204
Systèmes - La décision financière publique -1 - 205
Systèmes - La décision financière publique -1 - 206
Systèmes - La décision financière publique -1 - 207
Systèmes - La décision financière publique -1 - 208
Systèmes - La décision financière publique -1 - 209
Systèmes - La décision financière publique -1 - 210
Systèmes - La décision financière publique -1 - 211
Systèmes - La décision financière publique -1 - 212
Systèmes - La décision financière publique -1 - 213
Systèmes - La décision financière publique -1 - 214
Systèmes - La décision financière publique -1 - 215
Systèmes - La décision financière publique -1 - 216
Systèmes - La décision financière publique -1 - 217
Systèmes - La décision financière publique -1 - 218
Systèmes - La décision financière publique -1 - 219
Systèmes - La décision financière publique -1 - 220
Systèmes - La décision financière publique -1 - 221
Systèmes - La décision financière publique -1 - 222
Systèmes - La décision financière publique -1 - 223
Systèmes - La décision financière publique -1 - 224
Systèmes - La décision financière publique -1 - 225
Systèmes - La décision financière publique -1 - 226
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-11447-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-13124-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-13123-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-09236-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-07573-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-10700-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-09438-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-09270-6
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06561-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06092-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-09334-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-07595-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05215-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04996-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06154-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05155-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04712-6
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06078-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06538-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-07245-6
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05229-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06806-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05775-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04637-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05545-9
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06328-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06609-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06293-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06007-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06539-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06524-3
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06278-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06511-3
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06527-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05715-6
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06324-9
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06066-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05671-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06083-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05744-6
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04660-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06018-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06005-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05776-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05987-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06118-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04947-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06001-9
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05891-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05645-6
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05905-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05270-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05727-9
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05598-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03762-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03999-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04659-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05151-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04728-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04668-6
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05214-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05234-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03277-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05204-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03778-3
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05051-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04403-3
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04371-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03763-9
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03623-6
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04760-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03697-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05044-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04570-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04721-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04475-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04331-9
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03396-9
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04714-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04729-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04561-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04013-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04662-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03946-6
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03912-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04467-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03998-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04407-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03940-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04364-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03937-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04003-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03982-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-02620-6
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04295-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03253-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04330-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03615-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04057-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04046-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03821-6
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03786-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04032-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03964-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04008-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04049-3
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03673-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03726-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-01585-9
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03760-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03744-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03471-3
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03761-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03743-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03344-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03608-3
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03535-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03723-3
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03581-9
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03624-3
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03481-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03474-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03449-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03629-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03644-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03534-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03255-9
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-02827-9
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03460-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03473-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-3577-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03532-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03389-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03431-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03472-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03541-3
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03398-3
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03432-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03496-6
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03455-3
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03433-1
https://www.nxtbookmedia.com