Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 32

Le patrimoine culturel immatériel

I.

Le rôle des communautés dans la fabrique
et la préservation du patrimoine culturel
immatériel

A. La notion de communautés
15. L'identification du patrimoine culturel immatériel est soumise à son évaluation par les communautés porteuses d'une identité
culturelle, sous réserve de sa validation par l'État membre. Ainsi, les
candidatures pour l'inscription d'éléments du patrimoine culturel
immatériel sur les listes de l'Unesco sont élaborées directement
par les communautés, à leur demande et avec le concours du
conseil du ministère de la Culture et de la Communication et du
Centre français du patrimoine culturel immatériel. La production
de connaissances et savoirs traditionnels, d'expressions culturelles
ou bien encore de savoir-faire relatifs aux communautés autochtones ou non s'appuie sur une histoire, sur la mobilisation et la participation de ces acteurs qui scellent ainsi l'alliance établie avec
l'Unesco. Depuis la Recommandation sur la sauvegarde de la
culture traditionnelle et populaire adoptée lors de la 25e conférence
générale, on assiste à l'émergence d'une communauté d'acteurs
non étatiques qui s'exprime sur la scène internationale2. La définition des communautés reste problématique quand bien même certains auteurs tentent de les définir comme suit : « il s'agit de la réunion de personnes liées par un sentiment d'appartenance, tout en
reposant sur des liens d'échange réciproques. La définition donnée
à la communauté patrimoniale dans la convention de Faro s'inscrit
dans ce sens sociojuridique, offrant presque aucune limite à la
notion et permettant de multiples déclinaisons3 ». Ces réunions,
forums et programmes de l'Unesco, préparatoires à des actes non
contraignants, à l'instar des recommandations, ou en amont de normes contraignantes comme la convention 2003, révèlent que la catégorie de patrimoine culturel immatériel n'existe pas en soi mais
qu'elle est plutôt un dispositif discursif, fruit d'un processus de
négociation politique entre ces communautés et les États. Lors
2. V. l'historique de cette recommandation : BLAKE J., Élaboration d'un nouvel instrument normatif pour la sauvegarde du patrimoine culturel immatériel : éléments de réflexion, Unesco
2001, p. 35-48.
3. CLIPPELE (DE) M.-S., À qui incombe la charge ? La responsabilité partagée du patrimoine culturel, une propriété revisitée, thèse université Saint Louis-Bruxelles et Paris-Saclay, 2019,
p. 575.

32



Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re

Table des matières de la publication Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re

Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 1
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 2
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 3
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 4
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 5
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 6
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 7
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 8
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 9
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 10
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 11
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 12
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 13
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 14
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 15
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 16
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 17
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 18
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 19
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 20
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 21
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 22
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 23
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 24
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 25
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 26
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 27
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 28
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 29
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 30
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 31
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 32
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 33
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 34
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 35
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 36
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 37
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 38
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 39
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 40
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 41
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 42
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 43
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 44
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 45
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 46
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 47
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 48
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 49
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 50
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 51
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 52
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 53
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 54
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 55
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 56
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 57
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 58
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 59
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 60
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 61
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 62
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 63
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 64
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 65
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 66
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 67
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 68
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 69
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 70
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 71
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 72
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 73
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 74
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 75
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 76
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 77
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 78
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 79
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 80
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 81
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 82
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 83
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 84
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 85
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 86
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 87
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 88
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 89
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 90
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 91
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 92
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 93
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 94
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 95
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 96
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 97
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 98
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 99
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 100
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 101
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 102
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 103
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 104
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 105
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 106
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 107
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 108
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 109
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 110
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 111
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 112
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 113
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 114
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 115
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 116
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 117
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 118
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 119
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 120
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 121
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 122
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 123
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 124
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 125
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 126
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 127
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 128
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 129
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 130
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 131
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 132
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 133
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 134
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 135
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 136
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 137
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 138
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 139
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 140
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 141
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 142
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 143
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 144
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 145
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 146
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 147
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 148
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 149
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 150
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 151
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 152
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 153
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 154
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 155
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 156
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 157
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 158
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 159
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 160
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 161
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 162
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 163
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 164
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 165
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 166
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 167
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 168
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 169
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 170
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 171
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 172
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 173
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 174
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 175
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 176
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 177
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 178
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 179
Systèmes - Le patrimoine culturel immatériel - 1re - 180
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-11447-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-13124-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-13123-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-09236-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-07573-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-10700-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-09438-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-09270-6
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06561-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06092-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-09334-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-07595-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05215-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04996-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06154-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05155-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04712-6
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06078-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06538-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-07245-6
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05229-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06806-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05775-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04637-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05545-9
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06328-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06609-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06293-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06007-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06539-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06524-3
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06278-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06511-3
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06527-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05715-6
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06324-9
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06066-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05671-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06083-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05744-6
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04660-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06018-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06005-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05776-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05987-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06118-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04947-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-06001-9
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05891-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05645-6
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05905-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05270-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05727-9
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05598-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03762-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03999-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04659-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05151-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04728-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04668-6
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05214-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05234-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03277-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05204-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03778-3
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05051-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04403-3
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04371-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03763-9
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03623-6
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04760-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03697-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-05044-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04570-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04721-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04475-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04331-9
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03396-9
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04714-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04729-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04561-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04013-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04662-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03946-6
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03912-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04467-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03998-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04407-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03940-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04364-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03937-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04003-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03982-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-02620-6
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04295-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03253-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04330-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03615-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04057-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04046-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03821-6
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03786-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04032-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03964-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04008-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-04049-3
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03673-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03726-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-01585-9
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03760-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03744-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03471-3
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03761-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03743-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03344-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03608-3
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03535-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03723-3
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03581-9
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03624-3
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03481-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03474-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03449-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03629-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03644-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03534-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03255-9
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-02827-9
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03460-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03473-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-3577-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03532-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03389-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03431-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03472-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03541-3
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03398-3
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03432-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03496-6
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03455-3
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/LGDJ/978-2-275-03433-1
https://www.nxtbookmedia.com