Mémentos - Droit international privé - 13e - 114

114
MÉMENTOS - DROIT INTERNATIONAL PRIVÉ
confirmé sa position en matière de succession mobilière puis immobilière4
, étant toutefois
indiqué que pour les successions des personnes décédées le 17 août 2015 ou
après le 17 août 2015, il y a lieu de se référer désormais au règlement (UE) nº 650/
2012 du 4 juillet 2012 (relatif à la compétence, la loi applicable, la reconnaissance et
l'exécution des décisions, et l'acceptation et l'exécution des actes authentiques en
matière de successions et à la création d'un certificat successoral européen), et que
ce règlement admet la possibilité d'un renvoi dans les conditions qu'il précise, ainsi
qu'il le sera indiqué par la suite. La possibilité de faire jouer le renvoi a aussi été
étendue à la question de la capacité5
ainsi qu'à la filiation en application de
l'article 311-14 du Code civil6 (qui sera présenté de manière plus approfondie par la
suite). L'admission du renvoi en matière de divorce a quant à elle été discutée, dans
le cadre de la jurisprudence française, suite à l'intervention de la loi du 11 juillet 1975
ayant réformé le divorce. Toutefois, il est important de noter que cette question a
perdu son actualité compte tenu de l'impact du droit de l'Union européenne : le règlement
(UE) nº 1259/2010 du Conseil du 20 décembre 2010 mettant en œuvre une
coopération renforcée dans le domaine de la loi applicable au divorce et à la séparation
de corps, qui est applicable depuis le 21 juin 2012, exclut en effet le renvoi, ainsi
qu'il le sera relevé par la suite.
296. La Cour de cassation a par ailleurs exclu la mise en œuvre du renvoi dans
certaines matières. C'est le cas dans les domaines où le rattachement est défini par
les parties. Cette exclusion du renvoi est acquise pour les régimes matrimoniaux, où il
revient aux époux de déterminer - sous certaines conditions qui seront examinées par
la suite - la loi applicable. Selon un arrêt Dame Gouthertz de la Première chambre
civile de la Cour de cassation en date du 1er
février 1972 (nº70-11953), « le choix du
régime dépendant de la volonté expresse ou implicite des époux, ceux-ci n'ont pu se
référer qu'à la loi interne (étrangère) à l'exclusion des règles russes de conflit de lois
dont (la cour d'appel) déclare qu'il n'est pas raisonnable de penser qu'ils aient soupçonné
l'existence ». Cette solution est logique car si les parties désignent la loi de
l'État X pour régir leurs relations, on peut supposer qu'elles ont entendu se référer
aux règles de fond de cet État X et non à ses règles de conflit de lois qui, éventuellement,
renvoient vers la loi française (renvoi au premier degré) ou vers une loi tierce
(renvoi au second degré). C'est logique car si les parties avaient entendu se soumettre
à la loi française ou à une loi tierce, elles auraient pu le faire directement, sans passer
par une désignation préalable de la loi de l'État X. Cette exclusion du mécanisme du
renvoi est également acquise pour les contrats. C'est ce qu'a indiqué, dans un
premier temps, un arrêt Société Mobil NSL rendu par la même Première chambre le
11 mars 1997 (nº94-19322), qui a considéré que « la mise en œuvre de la loi d'autonomie
de la volonté est exclusive de tout renvoi ». Cette solution est désormais consacrée
par le règlement européen nº 593/2008 du 17 juin 2008 sur la loi applicable aux
obligations contractuelles (Rome I), qui sera bientôt examiné, dont l'article 20 exclut,
par principe, le mécanisme du renvoi.
--
4. Cass. 1re
civ., 21 mars 2000, nº 98-15650 ; Cass. 1re civ., 11 févr. 2009, nº 06-12140 ; Cass. 1re
23 juin 2010, nº 09-11901.
5. Cass. 1re civ., 21 sept. 2005, nº 04-10217.
6. Cass. 1re civ., 4 mars 2020, nº 18-26661.
civ.,

Mémentos - Droit international privé - 13e

Table des matières de la publication Mémentos - Droit international privé - 13e

Mémentos - Droit international privé - 13e - 1
Mémentos - Droit international privé - 13e - 2
Mémentos - Droit international privé - 13e - 3
Mémentos - Droit international privé - 13e - 4
Mémentos - Droit international privé - 13e - 5
Mémentos - Droit international privé - 13e - 6
Mémentos - Droit international privé - 13e - 7
Mémentos - Droit international privé - 13e - 8
Mémentos - Droit international privé - 13e - 9
Mémentos - Droit international privé - 13e - 10
Mémentos - Droit international privé - 13e - 11
Mémentos - Droit international privé - 13e - 12
Mémentos - Droit international privé - 13e - 13
Mémentos - Droit international privé - 13e - 14
Mémentos - Droit international privé - 13e - 15
Mémentos - Droit international privé - 13e - 16
Mémentos - Droit international privé - 13e - 17
Mémentos - Droit international privé - 13e - 18
Mémentos - Droit international privé - 13e - 19
Mémentos - Droit international privé - 13e - 20
Mémentos - Droit international privé - 13e - 21
Mémentos - Droit international privé - 13e - 22
Mémentos - Droit international privé - 13e - 23
Mémentos - Droit international privé - 13e - 24
Mémentos - Droit international privé - 13e - 25
Mémentos - Droit international privé - 13e - 26
Mémentos - Droit international privé - 13e - 27
Mémentos - Droit international privé - 13e - 28
Mémentos - Droit international privé - 13e - 29
Mémentos - Droit international privé - 13e - 30
Mémentos - Droit international privé - 13e - 31
Mémentos - Droit international privé - 13e - 32
Mémentos - Droit international privé - 13e - 33
Mémentos - Droit international privé - 13e - 34
Mémentos - Droit international privé - 13e - 35
Mémentos - Droit international privé - 13e - 36
Mémentos - Droit international privé - 13e - 37
Mémentos - Droit international privé - 13e - 38
Mémentos - Droit international privé - 13e - 39
Mémentos - Droit international privé - 13e - 40
Mémentos - Droit international privé - 13e - 41
Mémentos - Droit international privé - 13e - 42
Mémentos - Droit international privé - 13e - 43
Mémentos - Droit international privé - 13e - 44
Mémentos - Droit international privé - 13e - 45
Mémentos - Droit international privé - 13e - 46
Mémentos - Droit international privé - 13e - 47
Mémentos - Droit international privé - 13e - 48
Mémentos - Droit international privé - 13e - 49
Mémentos - Droit international privé - 13e - 50
Mémentos - Droit international privé - 13e - 51
Mémentos - Droit international privé - 13e - 52
Mémentos - Droit international privé - 13e - 53
Mémentos - Droit international privé - 13e - 54
Mémentos - Droit international privé - 13e - 55
Mémentos - Droit international privé - 13e - 56
Mémentos - Droit international privé - 13e - 57
Mémentos - Droit international privé - 13e - 58
Mémentos - Droit international privé - 13e - 59
Mémentos - Droit international privé - 13e - 60
Mémentos - Droit international privé - 13e - 61
Mémentos - Droit international privé - 13e - 62
Mémentos - Droit international privé - 13e - 63
Mémentos - Droit international privé - 13e - 64
Mémentos - Droit international privé - 13e - 65
Mémentos - Droit international privé - 13e - 66
Mémentos - Droit international privé - 13e - 67
Mémentos - Droit international privé - 13e - 68
Mémentos - Droit international privé - 13e - 69
Mémentos - Droit international privé - 13e - 70
Mémentos - Droit international privé - 13e - 71
Mémentos - Droit international privé - 13e - 72
Mémentos - Droit international privé - 13e - 73
Mémentos - Droit international privé - 13e - 74
Mémentos - Droit international privé - 13e - 75
Mémentos - Droit international privé - 13e - 76
Mémentos - Droit international privé - 13e - 77
Mémentos - Droit international privé - 13e - 78
Mémentos - Droit international privé - 13e - 79
Mémentos - Droit international privé - 13e - 80
Mémentos - Droit international privé - 13e - 81
Mémentos - Droit international privé - 13e - 82
Mémentos - Droit international privé - 13e - 83
Mémentos - Droit international privé - 13e - 84
Mémentos - Droit international privé - 13e - 85
Mémentos - Droit international privé - 13e - 86
Mémentos - Droit international privé - 13e - 87
Mémentos - Droit international privé - 13e - 88
Mémentos - Droit international privé - 13e - 89
Mémentos - Droit international privé - 13e - 90
Mémentos - Droit international privé - 13e - 91
Mémentos - Droit international privé - 13e - 92
Mémentos - Droit international privé - 13e - 93
Mémentos - Droit international privé - 13e - 94
Mémentos - Droit international privé - 13e - 95
Mémentos - Droit international privé - 13e - 96
Mémentos - Droit international privé - 13e - 97
Mémentos - Droit international privé - 13e - 98
Mémentos - Droit international privé - 13e - 99
Mémentos - Droit international privé - 13e - 100
Mémentos - Droit international privé - 13e - 101
Mémentos - Droit international privé - 13e - 102
Mémentos - Droit international privé - 13e - 103
Mémentos - Droit international privé - 13e - 104
Mémentos - Droit international privé - 13e - 105
Mémentos - Droit international privé - 13e - 106
Mémentos - Droit international privé - 13e - 107
Mémentos - Droit international privé - 13e - 108
Mémentos - Droit international privé - 13e - 109
Mémentos - Droit international privé - 13e - 110
Mémentos - Droit international privé - 13e - 111
Mémentos - Droit international privé - 13e - 112
Mémentos - Droit international privé - 13e - 113
Mémentos - Droit international privé - 13e - 114
Mémentos - Droit international privé - 13e - 115
Mémentos - Droit international privé - 13e - 116
Mémentos - Droit international privé - 13e - 117
Mémentos - Droit international privé - 13e - 118
Mémentos - Droit international privé - 13e - 119
Mémentos - Droit international privé - 13e - 120
Mémentos - Droit international privé - 13e - 121
Mémentos - Droit international privé - 13e - 122
Mémentos - Droit international privé - 13e - 123
Mémentos - Droit international privé - 13e - 124
Mémentos - Droit international privé - 13e - 125
Mémentos - Droit international privé - 13e - 126
Mémentos - Droit international privé - 13e - 127
Mémentos - Droit international privé - 13e - 128
Mémentos - Droit international privé - 13e - 129
Mémentos - Droit international privé - 13e - 130
Mémentos - Droit international privé - 13e - 131
Mémentos - Droit international privé - 13e - 132
Mémentos - Droit international privé - 13e - 133
Mémentos - Droit international privé - 13e - 134
Mémentos - Droit international privé - 13e - 135
Mémentos - Droit international privé - 13e - 136
Mémentos - Droit international privé - 13e - 137
Mémentos - Droit international privé - 13e - 138
Mémentos - Droit international privé - 13e - 139
Mémentos - Droit international privé - 13e - 140
Mémentos - Droit international privé - 13e - 141
Mémentos - Droit international privé - 13e - 142
Mémentos - Droit international privé - 13e - 143
Mémentos - Droit international privé - 13e - 144
Mémentos - Droit international privé - 13e - 145
Mémentos - Droit international privé - 13e - 146
Mémentos - Droit international privé - 13e - 147
Mémentos - Droit international privé - 13e - 148
Mémentos - Droit international privé - 13e - 149
Mémentos - Droit international privé - 13e - 150
Mémentos - Droit international privé - 13e - 151
Mémentos - Droit international privé - 13e - 152
Mémentos - Droit international privé - 13e - 153
Mémentos - Droit international privé - 13e - 154
Mémentos - Droit international privé - 13e - 155
Mémentos - Droit international privé - 13e - 156
Mémentos - Droit international privé - 13e - 157
Mémentos - Droit international privé - 13e - 158
Mémentos - Droit international privé - 13e - 159
Mémentos - Droit international privé - 13e - 160
Mémentos - Droit international privé - 13e - 161
Mémentos - Droit international privé - 13e - 162
Mémentos - Droit international privé - 13e - 163
Mémentos - Droit international privé - 13e - 164
Mémentos - Droit international privé - 13e - 165
Mémentos - Droit international privé - 13e - 166
Mémentos - Droit international privé - 13e - 167
Mémentos - Droit international privé - 13e - 168
Mémentos - Droit international privé - 13e - 169
Mémentos - Droit international privé - 13e - 170
Mémentos - Droit international privé - 13e - 171
Mémentos - Droit international privé - 13e - 172
Mémentos - Droit international privé - 13e - 173
Mémentos - Droit international privé - 13e - 174
Mémentos - Droit international privé - 13e - 175
Mémentos - Droit international privé - 13e - 176
Mémentos - Droit international privé - 13e - 177
Mémentos - Droit international privé - 13e - 178
Mémentos - Droit international privé - 13e - 179
Mémentos - Droit international privé - 13e - 180
Mémentos - Droit international privé - 13e - 181
Mémentos - Droit international privé - 13e - 182
Mémentos - Droit international privé - 13e - 183
Mémentos - Droit international privé - 13e - 184
Mémentos - Droit international privé - 13e - 185
Mémentos - Droit international privé - 13e - 186
Mémentos - Droit international privé - 13e - 187
Mémentos - Droit international privé - 13e - 188
Mémentos - Droit international privé - 13e - 189
Mémentos - Droit international privé - 13e - 190
Mémentos - Droit international privé - 13e - 191
Mémentos - Droit international privé - 13e - 192
Mémentos - Droit international privé - 13e - 193
Mémentos - Droit international privé - 13e - 194
Mémentos - Droit international privé - 13e - 195
Mémentos - Droit international privé - 13e - 196
Mémentos - Droit international privé - 13e - 197
Mémentos - Droit international privé - 13e - 198
Mémentos - Droit international privé - 13e - 199
Mémentos - Droit international privé - 13e - 200
Mémentos - Droit international privé - 13e - 201
Mémentos - Droit international privé - 13e - 202
Mémentos - Droit international privé - 13e - 203
Mémentos - Droit international privé - 13e - 204
Mémentos - Droit international privé - 13e - 205
Mémentos - Droit international privé - 13e - 206
Mémentos - Droit international privé - 13e - 207
Mémentos - Droit international privé - 13e - 208
Mémentos - Droit international privé - 13e - 209
Mémentos - Droit international privé - 13e - 210
Mémentos - Droit international privé - 13e - 211
Mémentos - Droit international privé - 13e - 212
Mémentos - Droit international privé - 13e - 213
Mémentos - Droit international privé - 13e - 214
Mémentos - Droit international privé - 13e - 215
Mémentos - Droit international privé - 13e - 216
Mémentos - Droit international privé - 13e - 217
Mémentos - Droit international privé - 13e - 218
Mémentos - Droit international privé - 13e - 219
Mémentos - Droit international privé - 13e - 220
Mémentos - Droit international privé - 13e - 221
Mémentos - Droit international privé - 13e - 222
Mémentos - Droit international privé - 13e - 223
Mémentos - Droit international privé - 13e - 224
Mémentos - Droit international privé - 13e - 225
Mémentos - Droit international privé - 13e - 226
Mémentos - Droit international privé - 13e - 227
Mémentos - Droit international privé - 13e - 228
Mémentos - Droit international privé - 13e - 229
Mémentos - Droit international privé - 13e - 230
Mémentos - Droit international privé - 13e - 231
Mémentos - Droit international privé - 13e - 232
Mémentos - Droit international privé - 13e - 233
Mémentos - Droit international privé - 13e - 234
Mémentos - Droit international privé - 13e - 235
Mémentos - Droit international privé - 13e - 236
Mémentos - Droit international privé - 13e - 237
Mémentos - Droit international privé - 13e - 238
Mémentos - Droit international privé - 13e - 239
Mémentos - Droit international privé - 13e - 240
Mémentos - Droit international privé - 13e - 241
Mémentos - Droit international privé - 13e - 242
Mémentos - Droit international privé - 13e - 243
Mémentos - Droit international privé - 13e - 244
Mémentos - Droit international privé - 13e - 245
Mémentos - Droit international privé - 13e - 246
Mémentos - Droit international privé - 13e - 247
Mémentos - Droit international privé - 13e - 248
Mémentos - Droit international privé - 13e - 249
Mémentos - Droit international privé - 13e - 250
Mémentos - Droit international privé - 13e - 251
Mémentos - Droit international privé - 13e - 252
Mémentos - Droit international privé - 13e - 253
Mémentos - Droit international privé - 13e - 254
Mémentos - Droit international privé - 13e - 255
Mémentos - Droit international privé - 13e - 256
Mémentos - Droit international privé - 13e - 257
Mémentos - Droit international privé - 13e - 258
Mémentos - Droit international privé - 13e - 259
Mémentos - Droit international privé - 13e - 260
Mémentos - Droit international privé - 13e - 261
Mémentos - Droit international privé - 13e - 262
Mémentos - Droit international privé - 13e - 263
Mémentos - Droit international privé - 13e - 264
Mémentos - Droit international privé - 13e - 265
Mémentos - Droit international privé - 13e - 266
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-25765-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22123-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-25952-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22146-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-25872-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-25825-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22126-9
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22134-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22140-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22142-9
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22129-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22143-6
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22236-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22132-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22149-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22157-3
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22145-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22156-6
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22150-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22125-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-23216-6
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22120-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22151-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22141-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22152-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22118-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22138-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22131-3
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22144-3
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22137-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22139-9
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22136-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22127-6
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22121-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22124-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22147-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22130-6
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22158-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22153-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22155-9
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22148-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22119-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22154-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-22128-3
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-17554-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-18993-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-06244-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-17539-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-17570-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-19217-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-17563-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-17546-3
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-17564-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-17553-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-17562-3
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-13559-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-09119-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-17576-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-17541-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-09123-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-17252-3
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-17255-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-09309-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-13380-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-13361-6
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-09122-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-13216-9
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-07150-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-09118-3
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-07425-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-09087-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-09104-6
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-07426-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-07424-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-09042-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-07529-9
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-07438-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-06983-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-07133-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-06836-9
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-06818-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-06834-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-06832-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-06826-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-06808-6
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-06758-4
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-05549-9
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-06226-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/9782-297-06223-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-06145-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-06157-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-05543-7
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-05555-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-05546-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-05550-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-05534-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-05536-9
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-04718-0
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-04700-5
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-04699-2
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-02463-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-03256-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-03029-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-03143-1
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-02464-8
https://www.nxtbook.com/lextenso-editions/Gualino/978-2-297-01535-6
https://www.nxtbookmedia.com